หลังจากซื้อสินค้าหรือไปรับประทานอาหารในร้านต่าง ๆ เมื่อได้ใบเสร็จมาแล้วคุณทำอย่างไรกับใบเสร็จเหล่านั้นบ้าง ส่วนใหญ่อาจไม่ได้สนใจมากนัก นอกจากตรวจว่ามีรายการสิ่งที่สั่งไปครบหรือไม่ หรือถ้ายืดอายุของใบเสร็จให้นานกว่านั้นอีกหน่อย คงเป็นการเก็บไว้เพื่อนำไปจดบันทึกรายรับรายจ่าย แต่ถ้าคุณเริ่มใส่ใจกับการจัดการภาษีส่วนบุคคลมากขึ้น ใบเสร็จลดหย่อนภาษีคือหลักฐานสำคัญที่ใช้สำหรับยื่นลดหย่อนภาษีผ่านโครงการ Easy e-Receipt ในปี 2567 นี้ได้ แต่ก็มีขั้นตอนและรายละเอียดต่าง ๆ ที่ต้องศึกษาและทำความเข้าใจด้วยเช่นกัน เพื่อให้ดำเนินการลดหย่อนภาษีได้อย่างถูกต้อง

ใบเสร็จลดหย่อนภาษีคืออะไร มีรูปแบบใดบ้าง

ใบเสร็จลดหย่อนภาษี อาจจะเป็นคำเรียกที่หลายคนใช้เรียกแทนใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปแบบไปด้วย โดยใบกำกับภาษีและใบเสร็จรับเงินนี้ คือเอกสารสำคัญที่ผู้ประกอบการต้องออกให้กับลูกค้า โดยมีรายละเอียดสำคัญที่แสดงให้เห็นมูลค่าของสินค้าหรือบริการ รวมกับภาษีมูลค่าเพิ่มจากราคาสินค้าหรือบริการที่เก็บจากลูกค้าด้วย วัตถุประสงค์ของใบกำกับภาษีก็เพื่อใช้เป็นหลักฐานให้ผู้ซื้อสินค้าหรือบริการนำไปใช้ลดหย่อนภาษีตามสิทธิของตนเอง โดยการยื่นเพื่อขอลดหย่อนนั้นก็มีเกณฑ์เงื่อนไขกำหนดเอาไว้สำหรับสินค้าหรือบริการแต่ละชนิด บางครั้งอาจขึ้นอยู่กับโครงการกระตุ้นเศรษฐกิจของรัฐที่ดำเนินการในช่วงเวลาสั้น ๆ แต่ละโครงการก็มีเงื่อนไขในการใช้สิทธิ์แตกต่างกันไป

รูปแบบของใบกำกับภาษีมีทั้งแบบเต็มรูปและแบบย่อ โดยส่วนใหญ่ผู้ซื้ออาจคุ้นกับหน้าตาแบบย่อมากกว่า เพราะมีหน้าตาเหมือนกับใบเสร็จทั่วไป แสดงเฉพาะชื่อสินค้าหรือบริการที่อาจใช้เป็นรหัสอย่างเดียวก็ได้ มีข้อความที่แสดงให้เห็นว่าราคาสินค้ารวมภาษีมูลค่าเพิ่มเอาไว้แล้ว ในขณะที่ใบกำกับภาษีแบบเต็มรูปจะมีรายละเอียดมากกว่า ตั้งแต่ชื่อ นามสกุล และเลขประจำตัวผู้เสียภาษีของผู้ซื้อ ต้องแสดงรายละเอียดชื่อและชนิดของสินค้าหรือบริการอย่างชัดเจน และต้องแยกให้เห็นจำนวนภาษีมูลค่าเพิ่มออกมาจากราคาสินค้าหรือบริการอย่างชัดเจน

สมัยก่อนการใช้ใบเสร็จลดหย่อนภาษีหรือใบกำกับภาษีอาจมีแค่แบบกระดาษ และต้องไปยื่นเรื่องที่กรมสรรพากรโดยตรงหรือสำนักงานสาขาของกรมสรรพากรใกล้บ้าน แต่ทุกวันนี้ธุรกรรมต่าง ๆ สามารถดำเนินการผ่านช่องทางออนไลน์ได้ กรมสรรพากรจึงมีเว็บไซต์ไว้ให้บริการประชาชน ทั้งสำหรับการตรวจสอบภาษีส่วนบุคคล ภาษีสำหรับธุรกิจของผู้ประกอบการ และการยื่นเอกสารออนไลน์ต่าง ๆ พร้อมรองรับใบเสร็จหรือใบกำกับภาษีในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์โดยไม่ต้องใช้กระดาษอีกด้วย

ใบเสร็จลดหย่อนภาษี กับความสำคัญต่อผู้ประกอบการและผู้ซื้อ

เมื่อเข้าใจวัตถุประสงค์ของใบเสร็จลดหย่อนภาษีหรือใบกำกับภาษีไปแล้ว ความสำคัญของใบกำกับภาษีสำหรับฝ่ายผู้ประกอบการและฝ่ายลูกค้าก็แตกต่างกัน โดยฝ่ายผู้ประกอบการจำเป็นต้องมีการเรียกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่มอย่างถูกต้องตามกฎหมาย ในขณะที่ฝ่ายผู้ซื้อก็สามารถนำไปใช้เพื่อสิทธิประโยชน์ด้านการลดหย่อนภาษีได้ ทั้งนี้ รายละเอียดที่ฝ่ายผู้ประกอบการและฝ่ายผู้ซื้อควรให้ความสำคัญอาจไม่เหมือนกัน จึงต้องศึกษารายละเอียดสำหรับการออกใบกำกับภาษีและทำความเข้าใจขั้นตอนการใช้เพื่อยื่นลดหย่อนภาษีอย่างถูกต้อง

• ใบเสร็จลดหย่อนภาษี ในมุมของผู้ประกอบการ

ผู้ประกอบการที่มีรายได้จากธุรกิจเกิน 1.8 ล้านบาทต่อปี จะต้องยื่นคำขอจดทะเบียนภาษีมูลค่าเพิ่มกับกรมสรรพากร เพราะเป็นหน้าที่ตามที่กฎหมายระบุไว้ นอกจากว่าจะเป็นธุรกิจประเภทที่ได้รับการยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่ม เช่น สถานพยาบาล บริการวิชาการ เป็นต้น โดยภาษีมูลค่าเพิ่มถือเป็นภาษีทางอ้อมที่ผู้ประกอบการจะต้องเรียกเก็บกับลูกค้า แล้วใช้ใบกำกับภาษีเป็นหลักฐานว่ามีการเรียกเก็บภาษีมูลค่าเพิ่มแล้วนั่นเอง นอกจากนี้ ผู้ประกอบการจะต้องนำส่งแบบแสดงรายการภาษีมูลค่าเพิ่ม (ภ.พ. 30) ให้กับกรมสรรพากรทุก ๆ วันที่ 15 ของแต่ละเดือนด้วย

• ใบเสร็จลดหย่อนภาษี ผู้ซื้อนำไปใช้ประโยชน์ได้

ดูเผิน ๆ แล้วเรื่องของใบเสร็จลดหย่อนภาษีหรือใบกำกับภาษีเป็นหน้าที่เฉพาะของผู้ประกอบการเท่านั้น แต่สำหรับผู้บริโภคก็มีหน้าที่ใช้ใบกำกับภาษีเป็นหลักฐานเพื่อแสดงสิทธิในการลดหย่อนภาษีของตนเองเช่นกัน บางครั้งอาจมีโครงการกระตุ้นเศรษฐกิจจากภาครัฐ อย่างเช่น โครงการ Easy e-Receipt 2567 ต้องใช้ใบเสร็จหรือใบกำกับภาษีแบบเต็มรูป ในรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส์มาใช้ลดหย่อนภาษีได้ เป็นต้น

การทำความเข้าใจเรื่องใบเสร็จลดหย่อนภาษีหรือใบกำกับภาษีนั้น เป็นเรื่องจำเป็นที่ผู้ประกอบการทุกคนควรรู้ เนื่องจากเป็นหน้าที่ของผู้ประกอบการที่ต้องออกใบกำกับภาษีอย่างถูกต้อง และยื่นภาษีมูลค่าเพิ่มตามที่กฎหมายกำหนดเอาไว้ และไม่ว่าจะเป็นการใช้ใบกำกับภาษีไปลดหย่อนภาษีหรือไม่ ผู้ซื้อหรือผู้บริโภคทุกคนที่เป็นบุคคลธรรมดา ก็ต้องใส่ใจเรื่องภาษีและหาความรู้เพื่อบริหารจัดการอย่างถูกต้อง ป้องกันการถูกเรียกเก็บภาษีย้อนหลังเพราะความไม่รู้นั่นเอง